U 2020. godini građani BiH najviše vjeruju medijima i vjerskim institucijama i to 77 odsto, zatim nevladinom sektoru 66, međunarodnoj zajednici 63 i institucijama vlasti 55.
Ovo se navodi u istraživanju “Medijske slobode u BiH 2020: Usporedni izvještaj 2014-2020”, koje su sproveli Fondacija “Fridrih Ebert” i Udruženje “Bh. novinari”.
Istraživanje je trajalo od 30. marta do 19. aprila i urađeno je na 501 ispitaniku telefonskim putem.
U istraživanju se dalje navodi da političke stranke i političari nailaze na najmanje povjerenje od strane građana, te da je na nivou entiteta prisutna ista slika.
“Ipak, kada poredimo s prethodnom 2019. godinom sve institucije imaju rast povjerenja kod građana. Tako najveći rast povjerenja ostvaruju nevladin sektor, mediji, međunarodna zajednica te političke stranke. Nešto manji rast u povjerenju ostvaruju vjerske zajednice, institucije vlasti te političari”, ističe se u istraživanju i dodaje da su građani BiH kao i zasebno entiteta puno zadovoljniji radom medija i novinara u FBiH i RS u odnosu na prethodnu godinu.
“Najveći dio ispitanika smatra da sloboda medija u FBiH uopšte nije ili je djelomično prisutna. Slična situacija je i u RS, gdje većina građana smatra da ne postoji sloboda medija”, dodaje se u istraživanju.
Kao i prethodne godine, više od polovine građana BiH smatra da je politička zavisnost osnovna prepreka u radu medija u BiH. S druge strane, dolazi do pada u percepciji građana da su finansijska zavisnost, nedovoljna profesionalnost te neadekvatan zakonski okvir dodatne prepreke slobodnom radu medija u BiH. Slična je situacija i na nivou entiteta.
Prema mišljenju građana BiH, političari i političke stranke imaju ubjedljivo najveći uticaj na rad medija u BiH. Zasebno gledani entiteti pokazuju slične rezultate kao na nivou BiH. U dosta manjoj mjeri građani smatraju da vlasnici medija i urednici te biznismeni imaju uticaj na rad medija.
“Političare i političke stranke ispitanici smatraju glavnim kršiteljima novinarskih prava i medijskih sloboda”, ističe se u istraživanju i dodaje da najveći dio ispitanika smatra neprihvatljivim svaku vrstu napada na novinare. Nema značajne razlike u odnosu na prethodnu godinu. Većina ispitanika smatra da je rad novinara u BiH politički motivisan, ali ipak očigledan je pad takvog mišljenja u odnosu na prethodnu godinu.
Gotovo svaki treći ispitanik smatra da su teme o kojima bh. novinari izvještavaju dobro odabrane te da pokrivaju glavna interesovanja građana. S druge strane, sve više građana (58%) smatra da postoji određen broj tema koje se ne obrađuju, dok 14% smatra da bh. novinari uopšte ne obrađuju teme koje najviše interesuju građane (prisutan jasan pad u odnosu na prethodnu godinu). Građani u dobroj mjeri, nažalost, još smatraju da su napadi na novinare opravdani, ali se trend takvog mišljenja ipak smanjuje od 2018. Ispitanici uglavnom smatraju da su svakodnevni život građana, zdravstvo, ekonomske teme, obrazovanje te socijalne teme, teme koje novinari treba da obrađuju više nego sada. S druge strane, korupcija i kriminal, vjerske teme, teme revijalnog karaktera i političke teme su teme za koje građani BiH smatraju da ne treba da budu na dnevnom redu novinara.
Najveći dio građana BiH smatra da bi za unapređenje novinarskog rada kriterijumi za ulazak u novinarsku profesiju trebalo da budu oštriji kao i unapređenje samog sistema obrazovanja novinara. Takođe, trećina smatra da je potrebno osigurati bolju primjenu Zakona o zaštiti prava novinara. Gotovo većina ispitanika se uglavnom najviše informiše putem televizije i interneta te generalno smatra internet jako važnim ili važnim medijem za informisanje javnosti. Većina građana smatra kako treba ukinuti pretplatu javnim RTV servisima te osigurati njihovo finansiranje iz budžeta.
“Rast povjerenja u medije rezultat je velikog rada i truda novinara protekle godine. Jedan dio možemo zahvatili i tome što nije bila izborna, pa su druge teme, zasluženo, dobile više pažnje uz manjak političkog prepucavanja”, rekao je za “Nezavisne” Siniša Vukelić, predsjednik Kluba novinara Banjaluka. Ističe da ohrabruje pad mišljenja da je rad novinara politički motivisan i da sve manje ljudi smatra da je prihvatljivo udariti novinare, ali zabranjiva da ipak ima onih koji tako misle.
“Analiza na prvi pogled pokazuje da su građani zbunjeni, kontradiktorni. Najviše vjeruju medijima i to povjerenje raste i sve su zadovoljniji njihovim radom, a potom smatraju da su pod uticajem političkih stranaka. Ispitanici zapravo odražavaju polarizaciju uredničke politike najvećih medija (TV) i prema njima formiraju svoje stavove, gdje su oni drugi uvijek pod kontrolom, a ‘njihovi’ u pravu”, ističe on i dodaje da snažnu poruku građani posebno šalju javnim televizijama, smatrajući da direktor i uprava moraju biti osobe od ugleda, kredibiliteta i oslobođeni političkog uticaja.
“Ovo je važna analiza jer je jedina ove vrste koja se sprovodi u BiH i iz nje političari treba da izvuku veće pouke nego novinari te da puste nas da radimo svoj posao”, zaključio je Vukelić.
Izvor : Nezavisne.com